· Magdalena Wachowicz · Biznes

IT dla zrównoważonego rozwoju – jak technologie wspierają ESG i zieloną transformację

W dzisiejszym świecie biznesu, gdzie zmiany klimatyczne i rosnące oczekiwania społeczne stawiają nowe wyzwania, zrównoważony rozwój przestał być jedynie opcją, a stał się strategicznym imperatywem. Koncepcje takie jak ESG (Environmental, Social, Governance) zyskują na znaczeniu, stając się integralnym miernikiem sukcesu firmy. Dla sektora technologicznego, który jest sercem globalnej gospodarki, to wyzwanie jest szczególnie istotne. Z jednej strony, branża IT jest źródłem poważnych wyzwań środowiskowych, generując znaczne zużycie energii i emisje dwutlenku węgla. Z drugiej jednak, to właśnie technologie cyfrowe stanowią najpotężniejszy zestaw narzędzi do rozwiązania tych problemów.

jak technologie wspieraja ESG i zielona transformacje

W SparkSome głęboko wierzymy, że rola IT w tej transformacji jest dwojaka: musimy minimalizować własny wpływ na środowisko, a jednocześnie dostarczać klientom rozwiązania, które uczynią ich działalność bardziej zrównoważoną. Właśnie dlatego tak dużą wagę przykładamy do filozofii Green IT – podejścia, które koncentruje się na projektowaniu, wytwarzaniu i użytkowaniu sprzętu w sposób minimalizujący negatywny wpływ na środowisko. Dodatkowo, w naszej codziennej pracy stosujemy zasady sustainable coding, tworząc oprogramowanie, które jest nie tylko wydajne i niezawodne, ale także energooszczędne. To holistyczne podejście, od infrastruktury po kod, pozwala nam budować przyszłość, w której technologia jest sprzymierzeńcem, a nie obciążeniem dla planety.

Zapraszamy w podróż po świecie, w którym innowacja spotyka się z odpowiedzialnością. W tym artykule, niczym w encyklopedii, przyjrzymy się kluczowym pojęciom, wyzwaniom i praktycznym rozwiązaniom, które pokazują, jak IT może stać się strategicznym partnerem w transformacji ESG.

Jak ESG kształtuje IT: od redukcji CO₂ po przejrzyste raportowanie

Aby w pełni zrozumieć, jak technologia może wspierać zrównoważony rozwój, musimy najpierw zdefiniować najważniejsze pojęcia. To one stanowią fundament, na którym opiera się każdy cyfrowy projekt zorientowany na ESG.

ESG i regulacje UE – co musisz wiedzieć o nowych obowiązkach firm

ESG (Environmental, Social, Governance) to zestaw kryteriów oceny niefinansowej, które pozwalają mierzyć wpływ firmy na środowisko, społeczeństwo i sposób zarządzania. Coraz częściej ESG staje się kluczowym elementem zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw i jednym z głównych czynników decyzyjnych dla inwestorów, partnerów biznesowych oraz klientów. W odróżnieniu od tradycyjnych wskaźników finansowych, raportowanie ESG pokazuje, jak firma funkcjonuje w szerszym kontekście – od śladu węglowego, przez etykę biznesu, po relacje z pracownikami.

Pierwszy filar ESG to Environmental (Środowisko). Dotyczy on wpływu działalności gospodarczej na naturę i zasoby. W przypadku branży IT obejmuje m.in. redukcję emisji CO₂, zarządzanie e-odpadami, przechodzenie na energooszczędne centra danych czy inwestycje w odnawialne źródła energii. Firmy coraz częściej wdrażają strategie Green IT, które pozwalają ograniczać zużycie energii i minimalizować ślad środowiskowy. Dzięki temu ESG nie jest pustym hasłem, ale realnym narzędziem walki z kryzysem klimatycznym.

Drugi filar to Social (Społeczeństwo). ESG kładzie duży nacisk na odpowiedzialność wobec ludzi – pracowników, klientów, dostawców oraz lokalnych społeczności. W IT oznacza to m.in. promowanie różnorodności i włączania (diversity & inclusion), zapewnienie równych szans w miejscu pracy, a także etyczne pozyskiwanie surowców używanych do produkcji sprzętu elektronicznego. Coraz więcej firm angażuje się także w edukację cyfrową i rozwój kompetencji przyszłości, co stanowi ważny element społecznego wymiaru ESG.

Trzeci filar ESG to Governance (Ład korporacyjny). Obejmuje on sposób zarządzania organizacją, a także transparentność, etykę biznesową i przeciwdziałanie korupcji. Wdrażanie dobrych praktyk governance oznacza m.in. zgodność z przepisami, uczciwe raportowanie danych i podejmowanie decyzji zgodnych z interesem wszystkich interesariuszy. Szczególnie istotne są tu regulacje unijne, takie jak dyrektywa CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive), która nakłada na przedsiębiorstwa obowiązek szczegółowego raportowania niefinansowego, czy taksonomia UE, która precyzuje, jakie działania można uznać za zrównoważone. Uzupełnieniem jest także dyrektywa CSDDD (Corporate Sustainability Due Diligence Directive), dotycząca należytej staranności w zakresie praw człowieka i ochrony środowiska.

Dzięki ESG firmy mogą nie tylko spełniać regulacje i oczekiwania inwestorów, ale także budować długofalową wartość. Badania pokazują, że przedsiębiorstwa realizujące strategie ESG częściej przyciągają inwestorów, poprawiają swoją reputację i zyskują przewagę konkurencyjną. Co więcej, integracja ESG z technologią – np. poprzez Green IT, zrównoważone programowanie czy automatyzację procesów – pozwala firmom wdrażać realne zmiany, które łączą efektywność biznesową i odpowiedzialność społeczną.

ESG to nie tylko obowiązek raportowy, ale przede wszystkim kompleksowe podejście do prowadzenia biznesu. Wdrażanie działań w obszarze środowiska, społeczeństwa i ładu korporacyjnego staje się dziś niezbędne, aby sprostać wyzwaniom klimatycznym, oczekiwaniom klientów i regulacjom prawnym. Firmy, które traktują ESG jako fundament strategii, zyskują nie tylko lepszy wizerunek, ale także realne korzyści finansowe i przewagę rynkową.

Green IT i Sustainable Coding – jak technologia i programowanie wspierają ESG

Green IT (Zielone IT) to podejście, które łączy rozwój technologii z troską o środowisko i wpisuje się w filar E w ESG (Environmental). W praktyce Green IT oznacza wdrażanie rozwiązań, które ograniczają emisje CO₂ oraz minimalizują zużycie energii w sektorze informatycznym. Kluczowym obszarem jest optymalizacja zużycia energii w sprzęcie komputerowym i centrach danych, które odpowiadają za znaczną część globalnego zapotrzebowania na prąd. Firmy inwestują w inteligentne systemy zarządzania energią, automatyczne wyłączanie nieużywanych urządzeń oraz energooszczędne centra danych zasilane odnawialnymi źródłami energii i chłodzone zaawansowanymi technologiami.

Ważnym elementem Green IT jest także wirtualizacja, która pozwala uruchamiać wiele systemów na jednym serwerze fizycznym. Dzięki temu przedsiębiorstwa redukują liczbę wykorzystywanych serwerów, zmniejszają ślad węglowy i obniżają koszty. Z Green IT bezpośrednio łączy się również zarządzanie cyklem życia sprzętu IT – zamiast wyrzucać urządzenia, firmy coraz częściej je modernizują, odnawiają (tzw. refurbished) lub poddają recyklingowi. Tego rodzaju działania wspierają gospodarkę obiegu zamkniętego i redukują ilość elektroodpadów, które są jednym z największych problemów środowiskowych branży.

Na poziomie oprogramowania kluczowe znaczenie ma Sustainable Coding (zrównoważone programowanie). To nie tylko pisanie energooszczędnego kodu, który ogranicza obciążenie procesorów i zużycie energii, ale także cała filozofia tworzenia „lżejszych” i bardziej efektywnych rozwiązań. Sustainable coding obejmuje optymalizację algorytmów, zapytań do baz danych, kompresję zasobów czy projektowanie aplikacji w taki sposób, aby minimalizować ich wpływ na środowisko. Coraz większą rolę odgrywa tu także Green Software Foundation, powołana m.in. przez Microsoft, która promuje standardy zielonego oprogramowania i wyznacza kierunki jego rozwoju.

Zrównoważone programowanie i Green IT obejmują również automatyzację procesów biznesowych, np. elektroniczny obieg dokumentów czy robotyzację procesów (RPA). Dzięki temu firmy ograniczają zużycie papieru, poprawiają efektywność i realizują założenia ESG. Ważną rolę w tej transformacji odgrywają także AI (sztuczna inteligencja) i IoT (Internet rzeczy). Choć technologie te są energochłonne, mogą być wykorzystane do monitorowania i optymalizacji zużycia energii. Przykładem są centra danych, w których sztuczna inteligencja pozwoliła osiągnąć nawet 40% oszczędności energii na chłodzeniu.

Green IT i Sustainable Coding stają się fundamentem nowoczesnej strategii ESG w firmach. To połączenie recyklingu sprzętu IT, optymalizacji zużycia energii w centrach danych, energooszczędnego kodowania oraz wykorzystania AI i IoT do redukcji śladu węglowego. Dzięki temu technologia nie tylko ogranicza emisje CO₂, ale też aktywnie wspiera zrównoważony rozwój przedsiębiorstw i budowanie ich przewagi konkurencyjnej.

ESG Tech – nowoczesne technologie wspierające zrównoważony rozwój i raportowanie ESG

ESG Tech (technologie dla ESG) to pojęcie określające wszystkie rozwiązania informatyczne, które wspierają firmy w realizacji, monitorowaniu i raportowaniu działań związanych z ESG – Environmental, Social, Governance. W praktyce ESG Tech oznacza wykorzystanie nowoczesnych technologii IT, aby ułatwiać wdrażanie strategii zrównoważonego rozwoju, poprawiać przejrzystość działań biznesowych i spełniać wymogi regulacyjne. Dzięki ESG Tech przedsiębiorstwa mogą zbierać i analizować dane środowiskowe, społeczne i korporacyjne, a następnie raportować je zgodnie z obowiązującymi normami, takimi jak dyrektywa CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive).

Jednym z kluczowych obszarów ESG Tech są platformy do raportowania ESG. To specjalistyczne systemy informatyczne, które automatyzują proces gromadzenia i analizy danych niefinansowych. Rozwiązania takie jak Microsoft Sustainability Manager czy Workiva umożliwiają monitorowanie zużycia energii, emisji CO₂ czy wskaźników społecznych i korporacyjnych. Dzięki nim raportowanie ESG jest szybsze, dokładniejsze i zgodne z przepisami.

Drugim filarem ESG Tech jest Big Data i analityka danych. Pojęcie Big Data oznacza analizę bardzo dużych zbiorów informacji, których nie da się przetworzyć tradycyjnymi metodami. W kontekście ESG Big Data pozwala firmom śledzić swój wpływ na środowisko, identyfikować ryzyka klimatyczne i prognozować przyszłe scenariusze. Dzięki analityce predykcyjnej przedsiębiorstwa mogą planować strategie ograniczania emisji CO₂, optymalizować logistykę i zmniejszać ślad środowiskowy.

Coraz większe znaczenie w ESG Tech ma także blockchain. Jest to technologia rozproszonego rejestru (distributed ledger technology, DLT), która pozwala na przechowywanie danych w sposób przejrzysty i niezmienny. W kontekście ESG blockchain umożliwia budowę transparentnych łańcuchów dostaw, w których można zweryfikować pochodzenie surowców i produktów. Dzięki temu firmy zyskują pewność, że materiały zostały pozyskane w sposób etyczny i zgodny z zasadami zrównoważonego rozwoju. Należy jednak pamiętać, że niektóre blockchainy, oparte na mechanizmie Proof-of-Work, są bardzo energochłonne – dlatego w ESG Tech preferowane są blockchainy typu Proof-of-Stake lub sieci prywatne (np. Hyperledger), które zużywają znacznie mniej energii.

Do ESG Tech zalicza się również AI (sztuczną inteligencję) i IoT (Internet rzeczy). AI oznacza algorytmy zdolne do uczenia się i podejmowania decyzji na podstawie danych – w ESG może analizować zużycie energii czy optymalizować chłodzenie w centrach danych. IoT natomiast to sieć urządzeń i czujników połączonych z internetem, które w czasie rzeczywistym monitorują emisje, temperaturę czy zużycie energii. Połączenie AI, IoT i Big Data tworzy kompleksowy ekosystem ESG Tech, w którym dane są zbierane, analizowane i wykorzystywane do podejmowania decyzji biznesowych wspierających zrównoważony rozwój.

ESG Tech to technologie stworzone po to, by ułatwiać firmom wdrażanie ESG. Od platform raportowych, przez Big Data i analitykę, po blockchain, AI i IoT – wszystkie te rozwiązania wspierają realizację strategii ESG, zwiększają przejrzystość działań i pozwalają organizacjom lepiej odpowiadać na wyzwania środowiskowe, społeczne i regulacyjne.

IT jako źródło wyzwań: jak technologia wpływa na środowisko?

Choć technologia cyfrowa często kojarzy się z niematerialnością, chmurą i lekkością, w rzeczywistości sektor IT generuje ogromny wpływ na środowisko. Według danych branża ICT odpowiada już za około 3–4% globalnych emisji CO₂, a prognozy wskazują, że do 2030 roku udział ten może wzrosnąć nawet do 8%. To więcej niż emisje całego sektora lotniczego, co pokazuje skalę wyzwań stojących przed technologią i zrównoważonym rozwojem.

Największym obciążeniem środowiskowym są centra danych i serwery, które wymagają ogromnych ilości energii do działania i chłodzenia. Każdy mail, film w streamingu czy wyszukiwanie w internecie to niewielki ślad węglowy, ale w skali globalnej sumuje się on do miliardów ton emisji. Rosnąca popularność sztucznej inteligencji dodatkowo zwiększa zapotrzebowanie na moc obliczeniową, a tym samym zużycie energii w infrastrukturze IT.

Drugim poważnym problemem jest e-waste, czyli elektroodpady. Branża IT wciąż w dużym stopniu funkcjonuje w ramach gospodarki liniowej – sprzęt szybko się starzeje, jest wymieniany na nowszy, a zużyte urządzenia często nie trafiają do recyklingu. Według raportów ONZ rocznie na świecie powstaje ponad 50 milionów ton e-odpadów, z czego tylko niewielka część jest właściwie przetwarzana. To sprawia, że elektrośmieci stają się jednym z największych zagrożeń środowiskowych XXI wieku.

Trzecim obszarem wyzwań jest łańcuch dostaw w IT. Brak pełnej przejrzystości sprawia, że trudno ocenić rzeczywisty wpływ produkcji sprzętu na środowisko i prawa człowieka. Wydobycie metali ziem rzadkich, niezbędnych do produkcji baterii czy podzespołów komputerowych, wiąże się często z degradacją środowiska, wysokimi emisjami i problemami etycznymi. Dlatego coraz większe znaczenie zyskują rozwiązania z zakresu ESG Tech i blockchain, które pozwalają śledzić pochodzenie surowców i zwiększać odpowiedzialność producentów. Choć IT jest motorem innowacji, to jednocześnie stanowi istotne źródło emisji CO₂, e-waste i wyzwań w łańcuchu dostaw. Zrównoważony rozwój w branży IT wymaga zmian zarówno w obszarze infrastruktury (energooszczędne centra danych), jak i w podejściu do sprzętu (recykling, gospodarka obiegu zamkniętego) oraz transparentności produkcji. Tylko wtedy technologia będzie mogła w pełni wspierać cele ESG.

Technologie wspierające Green IT

Green IT nie istnieje bez konkretnych technologii, które realnie zmniejszają ślad węglowy branży IT. Wdrażanie rozwiązań takich jak cloud computing, wirtualizacja czy energooszczędne centra danych pozwala nie tylko redukować emisje CO₂, ale także obniżać koszty i zwiększać efektywność infrastruktury IT.

Jednym z najważniejszych filarów jest chmura obliczeniowa (Cloud Computing). Przenosząc infrastrukturę IT do chmury – np. na platformy takie jak Microsoft Azure, AWS czy Google Cloud – firmy mogą optymalizować zużycie energii i mocy obliczeniowej. W modelu cloud computing serwery są wykorzystywane bardziej efektywnie, a dostawcy chmury inwestują w odnawialne źródła energii i nowoczesne systemy chłodzenia. To sprawia, że chmura staje się jednym z fundamentów zrównoważonego IT.

Drugim elementem jest wirtualizacja – technologia, która pozwala na uruchamianie wielu systemów operacyjnych na jednym fizycznym serwerze. Dzięki temu organizacje mogą znacząco zmniejszyć liczbę urządzeń, które muszą utrzymywać, co bezpośrednio redukuje zużycie energii oraz ilość generowanego ciepła. Wirtualizacja wspiera również elastyczne zarządzanie zasobami i lepsze dopasowanie mocy obliczeniowej do faktycznych potrzeb biznesowych.

Kluczową rolę odgrywają także energooszczędne centra danych. Nowoczesne serwerownie projektowane są w taki sposób, aby maksymalnie ograniczać straty energii. Wykorzystują one odnawialne źródła energii (np. farmy wiatrowe, fotowoltaikę), a także zaawansowane systemy chłodzenia – np. chłodzenie cieczą czy odzysk ciepła do ogrzewania budynków. Takie centra danych mogą redukować emisje CO₂ nawet o kilkadziesiąt procent w porównaniu do tradycyjnych rozwiązań.

Ostatnim, ale równie istotnym obszarem jest zarządzanie cyklem życia sprzętu IT. W praktyce oznacza to modernizację, naprawę i ponowne wykorzystanie urządzeń, a dopiero w ostateczności ich recykling. Coraz większą popularność zyskuje sprzęt poleasingowy (refurbished), który pozwala firmom ograniczać koszty, a jednocześnie wspiera gospodarkę obiegu zamkniętego. To podejście ogranicza ilość elektroodpadów (e-waste) i wpisuje się w globalne cele zrównoważonego rozwoju.

Technologie wspierające Green IT to realne narzędzia, dzięki którym branża IT może ograniczać emisje, zmniejszać ilość e-odpadów i efektywniej wykorzystywać zasoby. Cloud computing, wirtualizacja, energooszczędne centra danych i recykling sprzętu pokazują, że cyfrowa transformacja może iść w parze z ochroną środowiska.

IT jako źródło wyzwań i katalizator zielonej transformacji

Zrównoważony rozwój to już nie tylko opcja, ale jeden z najważniejszych filarów strategii biznesowych na całym świecie. W tym dynamicznym otoczeniu technologia informacyjna (IT) odgrywa dwojaką, niezwykle istotną rolę. Z jednej strony, jest źródłem poważnych wyzwań środowiskowych: według danych branżowych, sektor IT odpowiada za około 3-4% globalnych emisji dwutlenku węgla, co przekracza emisje generowane przez cały sektor lotniczy. Głównym źródłem tego negatywnego wpływu jest ogromne zużycie energii przez centra danych i serwery. Rosnąca produkcja sprzętu IT, często w ramach gospodarki o obiegu liniowym, prowadzi także do masowej produkcji e-odpadów (e-waste).

Z drugiej jednak IT jest najpotężniejszym zestawem narzędzi do rozwiązania tych problemów. Przejście od dobrowolnych deklaracji CSR (Corporate Social Responsibility) do wymiernego raportowania ESG (Environmental, Social, Governance), napędzane rosnącymi oczekiwaniami konsumentów i inwestorów, wymaga precyzyjnych narzędzi do gromadzenia i analizy danych. To właśnie tutaj IT staje się strategicznym partnerem, umożliwiając transparentność i efektywność działań na rzecz zrównoważonego rozwoju. Dzięki takim rozwiązaniom jak platformy do raportowania ESG (np. Microsoft Sustainability Manager) oraz technologie takie jak AI i IoT, firmy mogą automatyzować procesy monitorowania zużycia energii i zasobów, co jest niezbędne do spełnienia wymogów regulacyjnych. Inwestycje w Green IT, generują wymierne korzyści finansowe i operacyjne, pokazując, że działania proekologiczne w IT to nie tylko obowiązek, ale także droga do budowania przewagi konkurencyjnej.

Jak ESG i Green IT budują wartość firmy?

Inwestycje w zrównoważoną strategię IT i technologie ESG Tech często są postrzegane jako dodatkowy koszt, tymczasem stanowią one strategiczne działanie biznesowe. Wdrożenie energooszczędnych rozwiązań – od Green IT i chmury obliczeniowej, po zarządzanie cyklem życia sprzętu – prowadzi do realnych oszczędności. Firmy obniżają rachunki za prąd, redukują koszty operacyjne i minimalizują ryzyko regulacyjne związane z unijną dyrektywą CSRD, która nakłada obowiązek raportowania ESG.

Zrównoważone IT daje także przewagę konkurencyjną. Klienci i inwestorzy coraz częściej wybierają partnerów, którzy realizują wartości ESG i działają w duchu odpowiedzialności społecznej. Wizerunek firmy przyjaznej środowisku buduje zaufanie interesariuszy, a jednocześnie przyciąga nowe talenty – dla młodych pracowników ekologia i etyka są równie ważne, co wynagrodzenie.

IT jako strategiczny partner w transformacji ESG

Relacja między zrównoważonym rozwojem a IT ma charakter dwutorowy. Z jednej strony branża technologiczna generuje wyzwania środowiskowe, takie jak emisje CO₂ czy e-waste, z drugiej – oferuje narzędzia do ich rozwiązania. Inwestycje w Green IT, ESG Tech i technologie chmurowe to nie tylko sposób na spełnienie obowiązków, ale przede wszystkim droga do budowania trwałej wartości biznesowej.

Firmy, które aktywnie integrują działania IT z celami ESG, zyskują więcej niż oszczędności – stają się liderami zrównoważonej transformacji i budują przewagę w dynamicznie zmieniającym się świecie. ESG i Green IT to inwestycje, które łączą odpowiedzialność z realnym zyskiem.

W SparkSome pomagamy firmom przełożyć te idee na praktykę – od optymalizacji infrastruktury IT, przez migrację do chmury, aż po budowę rozwiązań wspierających raportowanie ESG i cyberbezpieczeństwo. Nasze podejście łączy innowacje technologiczne z odpowiedzialnością środowiskową, wspierając klientów w spełnianiu wymagań regulacyjnych i budowaniu przewagi konkurencyjnej.

Sprawdź nasz pełny katalog usług: SparkSome – katalog usług IT

logo SparkSome

NIP: 6793289948

REGON: 527616291

KRS: 0001085500

© Copyright
SparkSome Venture sp. z o.o.